Μια κορδέλα ή ένα καπέλο;

Μια κυρία έδωσε στον Νταλί μια κορδέλα και του ζήτησε να της φτιάξει ένα καπέλο. Ο μεγαλοφυής εκκεντρικός υπερρεαλιστής με λίγες, επιδέξιες κινήσεις, έφτιαξε ένα κομψοτέχνημα.

Όταν η κυρία τον ρώτησε πόσο κάνει, της απάντησε ένα πολύ υψηλό ποσό.

«Μα είναι μόνο μια κορδέλα», είπε η γυναίκα.

Τότε ο Ισπανός πολυσχιδής καλλιτέχνης με το ανεξάντλητο τάλαντο, με λίγες κινήσεις έλυσε το καπέλο σε κορδέλα και της το έδωσε. «Φτιάξτε το μόνη σας».

Με τι φτιάχνεται μια ιστορία; Τα ίδια υλικά προσλαμβάνονται διαφορετικά στην πορεία. Μια κορδέλα ή ένα καπέλο είναι η υπόθεση Novartis; Και τα δύο, αν κρίνουμε από τις αντιδράσεις για την ποινική εμπλοκή προστατευόμενου μάρτυρα. Αλλάζουν απλώς θέσεις, «όποτε αυτό βολεύει τις ανάγκες της κάλπικης διπολικής αντιπαράθεσης», όπως σχολιάζει το ΚΚΕ. «Όσοι χαρακτήριζαν τους προστατευόμενους μάρτυρες “ήρωες” (βλέπε ΣΥΡΙΖΑ), τώρα τους αποδοκιμάζουν κι εκείνοι που τους αφόριζαν (βλέπε Ν.Δ.), τώρα τους υιοθετούν».

Κορδέλα, τρέλα και καπέλα, «ενώ την ίδια στιγμή διάφοροι κρατικοί παράγοντες προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε κυβερνήσεις και εταιρείες μειώνοντας τις κοινωνικές δημόσιες παροχές υγείας».

Ποιοι παράγοντες; Άτυποι σύμβουλοι υπουργών. Τι σημαίνει «άτυπος» σε δημοκρατική Πολιτεία είναι μια άλλη εξίσου σημαντική ιστορία για όσους διατηρούν ακόμη για τους θεσμούς μια κάποια ευαισθησία. Άτυπος=παραθεσμός αδιάφανος.

Πολλά τα σκοτεινά και αντί να συμπληρώνονται, διευρύνονται τα κενά. Πόσοι κατάλαβαν γιατί ο μάρτυρας, κατηγορούμενος πλέον, επέλεξε να είναι προστατευόμενος στην Ελλάδα, αλλά όχι στις ΗΠΑ,όπου η προστασία μαρτύρων μετρά αξιοπιστία και χρόνια; Επίσης, γιατί από επώνυμος μάρτυρας -έδωσε κατάθεση στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για την Υγεία- μπήκε στο πρόγραμμα εδώ, ενώ μίλησε και στο FBI, χωρίς την «κουκούλα» να φοράει; Είπε τα ίδια ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού; Ρωτώ, γιατί οι Αμερικανοί δεν ψωνίζουν ό,τι τους σερβίρουν στη γραμμή και διότι ο κοσμήτορας έχει σχέση εργασίας με αμερικανική μεγάλη εταιρεία. Επίσης, πότε προέκυψε ένδειξη εμπλοκής του; Μπερδεμένα πράγματα. Ο λόγος τώρα στους εισαγγελείς. Οι κακόφωνοι ν’ αφήσουν τις κορόνες για τους επιμελείς.

Εξίσωση με πολλούς αγνώστους

Η μόνη ασφαλής πρόβλεψη για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2019 είναι ότι δεν μπορεί να γίνει καμία πρόβλεψη. Είναι τόσο πολλοί και τόσο καθοριστικοί οι αστάθμητοι παράγοντες, ώστε ακόμη και η πιο συντηρητική, αισιόδοξη ή απαισιόδοξη, εκτίμηση να μπορεί να χαρακτηριστεί ως υψηλού ρίσκου. Το 2019 είναι εκλογική χρονιά για την Ελλάδα και μάλιστα πολλαπλά, καθώς δεν υπάρχει κάλπη που δεν θα στηθεί μέσα στους μήνες που έρχονται. Αυτό και μόνο το στοιχείο θα αρκούσε για να καταστήσει την όποια πρόβλεψη παρακινδυνευμένη. Ακόμη και σε περιβάλλον μεταμνημονιακής εποπτείας -όπου λογικά περιορίζονται οι πιθανότητες δημοσιονομικού εκτροχιασμού λόγω εκτεταμένων προεκλογικών παροχών- υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος η πολύμηνη πολιτική αβεβαιότητα να επηρεάσει τις επενδύσεις, την κατανάλωση, αλλά και άλλους κρίσιμους δείκτες της οικονομίας.

Δεν είναι όμως μόνο οι εκλογές. Υπάρχουν άλλοι αστάθμητοι παράγοντες οι οποίοι μπορεί να επηρεάσουν καθοριστικά την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Μάλιστα, ο κατάλογος περιλαμβάνει μεταβλητές για τις οποίες η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει κάτι: ευρωεκλογές, Brexit, εμπορικός πόλεμος, χαμηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης στην Ευρώπη, δυσμενείς συνθήκες στις διεθνείς αγορές θα επηρεάσουν μια χώρα που περιμένει πολλά και από τον τουρισμό, και από την προσέλκυση επενδύσεων, και από την αύξηση των εξαγωγών.

Αν στον κατάλογο των αστάθμητων παραγόντων προστεθούν και οι υπό έκδοση δικαστικές αποφάσεις για τις αναδρομικές διεκδικήσεις δώρων και κομμένων αποδοχών -το δημοσιονομικό κόστος μπορεί να φτάσει στα 6 δισ. ευρώ ετησίως-, τότε έχουμε μια σαφή εικόνα για τους αστάθμητους παράγοντες.

Το περιβάλλον είναι ούτως ή άλλως ρευστό. Η πορεία της ελληνικής οικονομίας ούτως ή άλλως παραμένει στο μικροσκόπιο, καθώς ειδικά οι αγορές θέλουν να πειστούν ότι οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα δεν θα ολισθήσουν και πάλι στα μονοπάτια που οδήγησαν στην πρωτοφανή οικονομική κρίση της τελευταίας 10ετίας. Αυτό καθιστά ακόμη μεγαλύτερη την ανάγκη, το οικονομικό επιτελείο να αποφύγει το επόμενο διάστημα τις ενέργειες που θα προκαλέσουν ένα νέο κύμα αμφισβήτησης. Η ανάγκη για σωστό σχεδιασμό, έγκαιρη ενημέρωση για τις σχεδιαζόμενες πολιτικές και για αποφυγή των «σειρήνων» για ευκαιριακές, προεκλογικού χαρακτήρα παροχές γίνεται μεγαλύτερη από ποτέ. Σε συνθήκες αβεβαιότητας, το λάθος μπορεί να κοστίσει πολύ ακριβά. Οι καιροί άλλαξαν, γι’ αυτό και απαιτούνται άλλα ήθη…

Πολλά τα ανοιχτά μέτωπα του 2019

Τι επιφυλάσσει το 2019 για τον κόσμο; Πολύ σύντομα θα μάθουμε. Σε επίπεδο οικονομικών εξελίξεων, πολλά είναι τα ερωτήματα που αναζητούν απάντηση. 

Πού βαδίζει η παγκόσμια οικονομία; 

Θα επαληθευθούν οι προβλέψεις για επιβράδυνση; 

Τι θα κάνουν οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες; 

Άραγε η Φέντεραλ Ριζέρτ οδεύει προς το τέλος του κύκλου αύξησης επιτοκίων; 

Μήπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προετοιμάζεται, μετά το τέλος του προγράμματος QE, για την πρώτη αύξηση στο κόστος δανεισμού από το 2011; 

Και, το σημαντικότερο, ποια θα είναι η εξέλιξη του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, των δύο ισχυρότερων οικονομικών υπερδυνάμεων; 

Οι προκλήσεις πολλές, οι εστίες αβεβαιότητας αυξημένες και οι χρηματιστηριακές αγορές σε κατάσταση νευρικής κρίσης, με τις μαζικές απώλειες των συνεδριάσεων του Δεκεμβρίου να χαλάνε το «πάρτι» των προηγούμενων ετών, ένα πάρτι που είχε ως σημείο εκκίνησης τις σκοτεινές ημέρες του Μαρτίου 2009, για να συνεχισθεί με αλλεπάλληλα ιστορικά ρεκόρ και σωρευτικά κέρδη για τις αμερικανικές μετοχές περίπου 250%. 

Οι επιδόσεις της παγκόσμιας οικονομίας και τα επόμενα επεισόδια στον σινο-αμερικανικό εμπορικό πόλεμο θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό και τις τάσεις στις διεθνείς αγορές. 

Πράγματι, οι αναλυτές εμφανίζονται επιφυλακτικοί, αναμένοντας ότι η παγκόσμια οικονομία θα κατεβάσει ταχύτητα.  

Παρ’ όλα αυτά, οι προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αν και αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω, κάνουν λόγο για ανάπτυξη κοντά στο 3,7%.  

Αυτό σημαίνει ότι η παγκόσμια οικονομία διατηρεί το μεγαλύτερο μέρος της δυναμικής της και, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν διατρέχει τον κίνδυνο ύφεσης. 

Τι θα γίνει με τον εμπορικό πόλεμο; 

Αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα ερωτήματα του 2019. Και το γεγονός ότι δεν υπάρχει σαφής απάντηση είναι λόγος ανησυχίας.  

Η «ανακωχή» μεταξύ του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Κινέζου ομολόγου του, Σι Τζινπίγκ, είναι ενθαρρυντικό σημάδι. Από την άλλη, ο Τραμπ απέδειξε πολλάκις στη διάρκεια του 2018 ότι είναι απρόβλεπτος. 

Μέσα σε όλα αυτά, το 2019 η Βρετανία θα αποχωρήσει οριστικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση.  

Μπορεί οι πιθανότητες για ένα Brexit να είναι αυξημένες, επικρατεί όμως συγκρατημένη αισιοδοξία μεταξύ των οικονομολόγων ότι θα αποφευχθεί το σενάριο της καταστροφής.

Το 2018 ήταν μια από τις πιο ανατρεπτικές χρονιές της σύγχρονης ιστορίας. 

Ο κόσμος επιβίωσε και προχωράει μπροστά. 

Και ετοιμάζεται να υποδεχθεί το νέο έτος με νότα αισιοδοξίας και προσμένοντας τα καλύτερα.  

Υπερεκτιμώντας την οικονομία της Ε.Ε.

H Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ο ΟΟΣΑ προβλέπουν ότι, κατά μέσο όρο, η οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αναπτυχθεί κατά 1,9% την επόμενη χρνιά, ρυθμός εφάμιλλος με τον μέσο όρο 2% που αναμένεται για φέτος. Αλλά η εικόνα που σκιαγραφείται από τις προβλέψεις μπορεί να είναι υπερβολικά αισιόδοξη, όχι μόνο διότι οι ρυθμοί ανάπτυξης πιθανότατα να απογοητεύσουν, αλλά επίσης επειδή υπάρχουν σημαντικές, καθοδικές πιέσεις στην αναπτυξιακή δυναμική της Ε.Ε. πέραν του 2019 - πιέσεις που, προς το παρόν, οι Ευρωπαίοι ηγέτες φαίνονται απροετοίμαστοι να αντιμετωπίσουν με αποτελεσματικότητα. 

Εάν η Ε.Ε. ήταν ομάδα ποδοσφαίρου, δεν θα έχανε τους αγώνες από έλλειψη τακτικής ή λόγω ανεπάρκειας ικανοτήτων. Με αξία σχεδόν 19 τρισ. δολαρίων, η οικονομία της Ε.Ε. παραμένει η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής. Το πρόβλημα είναι ότι η ομάδα ως σύνολο δεν παίζει με συνοχή και όλοι οι κορυφαίοι παίκτες αγωνίζονται μεμονωμένα.

Στη διάρκεια της τελευταίας χρονιάς έγιναν μικρά βήματα -όπως το να ενισχυθεί το ενιαίο δίχτυ χρηματοπιστωτικής ασφάλειας-, ώστε να έχει η Ε.Ε. μεγαλύτερη δυνατότητα να αντιμετωπίσει τα διάφορα εμπόδια. Αλλά η «αρχιτεκτονική» της ευρύτερης οικονομίας παραμένει ανολοκλήρωτη. Τα προβλήματα είναι περισσότερο εμφανή στην Ευρωζώνη, που αντιμετωπίζει την πρόκληση της βραδείας προόδου στην τραπεζική ένωση, τον ανεπαρκή συντονισμό στη δημοσιονομική πολιτική και πολιτικές διαφορές.

Και οι δυνάμεις του κατακερματισμού θα ενισχυθούν. Για αρχή, τα λαϊκιστικά πολιτικά κόμματα και ηγέτες αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη επιρροή, έχοντας εκμεταλλευθεί τις ευρύτερες ανησυχίες περί ταυτότητας και μετανάστευσης, σε συνδυασμό με την απογοήτευση απέναντι στις mainstream ελίτ, κερδίζοντας έδαφος, ακόμη και την εξουσία, σε πολλές χώρες. Αλλά η μετάβαση από την προεκλογική εκστρατεία στη διαδικασία λήψης αποφάσεων -είτε εντός του κοινοβουλίου είτε, όπως στην Ιταλία, εντός του κυβερνητικού συνασπισμού- έχει αποδειχθεί δύσκολη για ορισμένα αντικαθεστωτικά κόμματα, δεδομένου ότι εκλείπουν περιεκτικές πλατφόρμες πολιτικής.

Μαζί με τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που προγραμματίζονται για την επόμενη χρονιά, αυτές οι πηγές αβεβαιότητας περιπλέκουν τον πανευρωπαϊκό συντονισμό και τη λήψη αποφάσεων, σε μια εποχή που πολλοί υπεύθυνοι πολιτικής είναι ήδη απασχολημένοι με το ακόμη ανεπίλυτο ζήτημα του Brexit. Ως αποτέλεσμα, έχουν λιγότερη δυνατότητα να αφιερώσουν στην απομάκρυνση εμποδίων στην ανάπτυξη της παραγωγικότητας και στην οικοδόμηση μιας πιο ευέλικτης οικονομίας, ικανής να ανταποκριθεί στις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις και τις αλλαγές στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον.

Δεν βοηθάει το ότι οι συνθήκες ρευστότητας στην Ευρώπη καθίστανται λιγότερο υποστηρικτικές. Έχοντας ήδη επιβραδύνει τις αγορές ενεργητικού, η ΕΚΤ θα ολοκληρώσει το πρόγραμμα νομισματικής στήριξης στα τέλη του έτους. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι σηματοδότησε ότι μια αύξηση επιτοκίων είναι πιθανόν να ακολουθήσει έως τα τέλη της θητείας του, τον Οκτώβριο του 2019.

Παρότι όμως αυτοί οι παράγοντες απειλούν να επιτείνουν την πρόκληση κατακερματισμού που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή οικονομία, ακόμη και μια διαιρεμένη ομάδα μπορεί να εξασφαλίσει τη νίκη, εάν οι κορυφαίοι παίκτες της καταφέρουν να παίξουν αρκετά δυνατά. Δυστυχώς, εσωτερικά ζητήματα που αψηφούν απλές λύσεις και περιορίζουν τη λήψη αποφάσεων, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ταλανίζουν πολλές από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ε.Ε. - Γαλλία, Ιταλία, Πολωνία, Ισπανίακαι Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Γαλλία κλονίζεται από τις διαδηλώσεις των «κίτρινων γιλέκων» εναντίον της μεταρρυθμιστικής ατζέντας του προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν. Η Γερμανία αντιμετωπίζει ριζική πολιτική μετάβαση, καθώς η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ προετοιμάζεται να αποσυρθεί στο τέλος της τρέχουσας θητείας της. Και η κυβέρνηση λαϊκιστών της Ιταλίας διασταυρώνει τα ξίφη της με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον προϋπολογισμό του 2019, που επίσης βασίζεται σε αισιόδοξες προβλέψεις για την ανάπτυξη του ΑΕΠ.

Όσο για την Πολωνία, η κυβέρνησή της έχει υιοθετήσει την επονομαζόμενη ανελεύθερη δημοκρατία και επιδιώκει πολιτικές που πολλοί θεωρούν ότι δεν συμβαδίζουν με τις αξίες και το όραμα της Ε.Ε. Στην Ισπανία η κυβέρνηση παραμένει αδύναμη. Και στη Βρετανία, το ρήγμα στο εσωτερικό του Συντηρητικού Κόμματος εμποδίζει την πρόοδο προς μια ελεγχόμενη διαδικασία Brexit, εμποδίζοντας ουσιαστικές αναπτυξιακές και υπέρ της παραγωγικότητας πολιτικές πρωτοβουλίες. 

Με αυτές τις προκλήσεις, που είναι δύσκολο να επιλυθούν σύντομα, οι βασικές ατμομηχανές ανάπτυξης της Ευρώπης φαίνεται ότι θα χάσουν τη δυναμική τους το 2019. Εν τω μεταξύ, οι προσπάθειες για την προώθηση μακροπρόθεσμης οικονομικής ανάπτυξης στην Ε.Ε. πιθανότατα θα παραμείνουν εξαίρεση παρά κανόνας. Και όλα αυτά θα συμβούν με ένα εξωτερικό περιβάλλον λιγότερο υποστηρικτικό, τόσο οικονομικά όσο και χρηματοπιστωτικά.

Άρα, η «ομάδα» της Ε.Ε. θα αντιμετωπίσει σοβαρές προκλήσεις, στους αγώνες τόσο εντός όσο και εκτός έδρας. Αλλά δεν είναι όλες οι ειδήσεις άσχημες: Τεχνικά, η Ε.Ε. διαθέτει και σχέδιο και τις δυνάμεις που χρειάζεται για να τα βγάλει πέρα. Η οικονομία έχει ανακάμψει από τα χειρότερα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Έχει γίνει πολλή δουλειά για να εντοπιστούν τα βήματα που χρειάζονται ώστε να επιτευχθεί ισχυρή και ολοκληρωμένη ανάπτυξη, για τη μείωση των τρωτών σημείων του χρηματοπιστωτικού συστήματος και να σταματήσει η διάβρωση των πυλώνων μακροπρόθεσμης ευημερίας. 

Η επιτυχία προϋποθέτει πολιτικούς ηγέτες που είναι ικανοί να επιδιώξουν συνεπείς, αναπτυξιακές πρωτοβουλίες. Όσο περισσότερο αργούν να εμφανιστούν τέτοιοι ηγέτες, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για την Ε.Ε. να αποφύγει μια μάχη υποβιβασμού. 

H ένταση στην ατζέντα του G20

Σε «θρίλερ» τείνει να εξελιχθεί η σύνοδος κορυφής της Ομάδας του G20 που άρχισε χθες στο Μπουένος Άιρες και ολοκληρώνεται σήμερα, σε κλίμα οικονομικής, πολιτικής και γεωπολιτικής έντασης. Αναμένεται να αποτελέσει την πιο ταραχώδη και την πλέον περίπλοκη σύνοδο από το 2008, όταν τα πιο ισχυρά κράτη του πλανήτη άρχισαν τις συναντήσεις τους. Πριν καν αρχίσει, οι οιωνοί φάνηκαν δυσοίωνοι.

Πρώτα, η σοβαρή τεχνική βλάβη στο κυβερνητικό αεροσκάφος της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ, που ανέτρεψε το πρόγραμμά της, αφού δεν πρόλαβε να φθάσει εγκαίρως στην Αργεντινή και να συναντηθεί χθες το βράδυ με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ.

Remaining Time-0:00

Fullscreen

Mute

Έπειτα, ο ίδιος ο Τραμπ που πριν ακόμη φθάσει κατέβασε τον πήχη των προσδοκιών, με τις αντιφατικές και αινιγματικές δηλώσεις του: «Είμαστε πολύ κοντά στο να κάνουμε κάτι με την Κίνα, αλλά δεν ξέρω αν θέλω να το κάνω». Και όλα αυτά, με φόντο τις αλλεπάλληλες κατηγορίες της Ουάσιγκτον εναντίον του πολυμερούς συστήματος, τις διαφωνίες μεταξύ των χωρών στο θέμα της κλιματικής αλλαγής, την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, την ένταση Ρωσίας - Δύσης, Σ. Αραβίας - Δύσης και τη νέα γεωπολιτική κατάσταση στη θάλασσα Αζόφ μεταξύ Κιέβου και Μόσχας. Οι μεγάλες δυνάμεις επικαλούνται ένα «κυνήγι μαγισσών», σε μία ατελείωτη διελκυστίνδα που δημιουργεί ανατροπές, αντιπαραθέσεις, νέους συσχετισμούς και καθορίζει τα επόμενα βήματα των ηγετών. Ο Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε να ακυρώσει την προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Σαουδάραβας διάδοχος του θρόνου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν βρέθηκε αισθητά παραγκωνισμένος, με τον πρόεδρο της Αργεντινής Μαουρίσιο Μάκρι να προσπαθεί να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα. 

Νεφελώδες και το σκηνικό του διεθνούς εμπορίου, με αναλυτές να αναμένουν μεν μία συμφωνία -ή καλύτερα συμβιβασμό- ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στο Πεκίνο για τους δασμούς, προειδοποιώντας ωστόσο ότι δεν θα είναι αυτό που η κάθε πλευρά επιθυμεί. Μία εκδοχή συμβιβασμού είναι οι ΗΠΑ να «παγώσουν» την επιβολή περαιτέρω δασμών με αντάλλαγμα συζητήσεις για την προστασία της αμερικανικής τεχνολογίας. Αρκούν όμως τα ευχολόγια και οι καλές προθέσεις; 

Είναι γεγονός ότι ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα διακυβεύονται πολύ περισσότερα από το εμπόριο, όπως επιρροή, ανταγωνισμός, πρακτικές, ασφάλεια, ιδεολογίες, γι’ αυτό δεν υπάρχει τίποτε που ο Σι θα μπορούσε να βάλει στο τραπέζι για να ικανοποιήσει το αίτημα του Τραμπ για διαρθρωτική αλλαγή της Κίνας. Ούτε και ο Τραμπ θα μπορούσε να κάνει θεαματική οπισθοχώρηση, όταν το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Κίνα ανήλθε πέρυσι στα 375,6 δισ. δολάρια.